جناس تام، جناس ناقص اختلافی، جناس ناقص حرکتی، جناس ناقص افزایشی، جناس ناقص قلب، جناس ناقص اشتقاقی، جناس ناقص لفظی

پیشنهاد استاد:

قبل از خواندن این درس به بخش ایهام در جزوه مراجعه کنید و واژه های ایهام برانگیز که دارای چند معنی هستند رو حفظ کنید.

زمان : 18 دقیقه و 41 ثانیه
تدریس :
توصیه ی استاد راوش برای درک بهتر جناس : خواندن و حفظ واژه های ایهام بر انگیز از صفحه ی 31 تا 37 جزوه چون مقدمه ای
است برای یادگیری آرایه ی جناس و اگر این بخش را نخوانید در زدن تست های جناس تام دچار مشکل می شوید .
لازم به ذکر است حفظ کردن این واژه ها برای آرایه های تکرار ، جناس ، ایهام ، ایهام تناسب و حتی قرابت معنایی لازم است
سه وضعیت بین واژه ها
شکل یکسان + معنای یکسان --> آرایه ی تکرار
شکل یکسان + معنای متفاوت --> آرایه ی جناس (تام)
شکل یکسان + معنای یکسان 1- حقیقت 2- مجاز(یا استعاره)
تدریس آرایه ی تکرار
تکرار : اگر واژه ی با شکل کاملا یکسان حداقل 2 بار در متنی بیاید ، در صورتی که معنای متفاوت داشته باشند جناس تام و اگر
معنای یکسان داشته باشند آرایه ی تکرار است .
وضعیت های جناس
جناس تام : اگر واژه ی با شکل کاملا یکسان حداقل 2 بار در متنی بیاید ، در صورتی که معنای متفاوت داشته باشند جناس
تام دارد و برای یادگیری این مطلب باید واژه های ایهام بر انگیز از صفحه ی 31 تا 37 جزوه را حفظ باشید .
جناس ناقص : بین دو واژه تفاوت اندک وجود داشته باشد
انواع جناس ناقص (حفظ کردن اسم های این نوع جناس فقط برای رشته ی انسانی است)
اختلافی : دو واژه تنها در یک حرف (صامت یا مصوت بلند) با هم اختلاف دارند
حرکتی : دو واژه تنها در مصوت کوتاه (یا ساکن) با هم اختلاف دارند
افزایشی : دو واژه که یکی از آنها یک حرف بیشتر دارد( تفاوت در یک صامت یا یک مصوت بلند )
قلب : دو واژه با حروف یکسان که جای حروف در آن واژه با هم عوض شده است
اشتقاقی : دو واژه با ریشه ی یکسان و اختلاف در یک حرف(دوکلمه که یا با هم اختلاف داشته باشند و یا افزایش داشته
باشند و بایستی هم خانواده نیز باشند )
لفظی : دو واژه با تلفظ یکسان و املای متفاوت ( البته معنای متفاوت هم داشته باشند )
شرط تمامی جناس ها : داشتن معنای متفاوت است
حل و بررسی مفصل 12 تمرین برای آرایه ی جناس
نکته : افزوده شدن تکواژ های تصریفی یا ضمایر پیوسته ، حالت جناس را برهم نمی زنند و می توان با نگه داشتن و یا
حذف کردن آنها به حالت و آرایه ی جناس رسید
حل و بررسی مفصل 7 تمرین برای نکته ی بالا
حل و بررسی مفصل تست سراسری انسانی 90 با درصد سختی 85
نکته : اگر دو واژه بیش از یک حرف اختلاف داشته باشند در نتیجه آرایه ی جناس نخواهد داشت ((داخل جزوه))
نکته : در حالت افزایش یک حرف اگر معنا یکسان باشد جناس نیست و بلکه اشتقاق است ((داخل جزوه))
جناس مرکب : یک یا چند واژه همزمان با دو یا چند واژه جناس برقرار می کند
اگر املا ی یکسان داشتند جناس آنها از نوع تام است
اگر املای یکسان نداشته باشند جناس آنها از نوع جناس ناقص است
بررسی جناس مرکب در 3 شعر برای تمرین بیشتر از این نوع آرایه در فیلم